Meerdaagse festivals en eendaagse festivals met meer dan 750 bezoekers zijn voorlopig niet toegestaan, voor kleinere eendaagse festivals gelden strikte voorwaarden. Na een snelle toename van het aantal coronabesmettingen zette het kabinet een streep door wat een mooie zomer met festivals en volle terrassen had kunnen worden. De deur staat nog op een kier voor september, maar dan moet er wel snel duidelijkheid komen voor beveiligingsbedrijven om voldoende gekwalificeerde beveiligers te kunnen leveren. “Zonder tijdige zekerheid is een goede voorbereiding onmogelijk. De branche heeft behoefte aan een toekomstvisie met perspectief”, zegt Ard van der Steur, voorzitter van de Nederlandse Veiligheidsbranche.

Een zomer boordevol festivals en de volledige openstelling van de horeca. Eind juni werden de meeste coronamaatregelen in Nederland versoepeld. Na een jaar met meerdere lockdowns, lege terrassen en afgelaste evenementen, verheugden velen zich op het zomerseizoen. Evenementen- en horecabeveiligingsbedrijven stonden te popelen om dit alles in goede banen te leiden. De in samenwerking met het Fieldlab Evenementen opgestelde protocollen vormden daarvoor een stevige basis. De vreugde bleek van korte duur. Enkele weken later steeg het aantal coronabesmettingen snel. Het kabinet besloot dat het tot minstens 1 september niet verantwoord is om meerdaagse festivals met overnachtingen toe te staan. Begin augustus werd bekend dat ook eendaagse festivals met meer dan 750 bezoekers voorlopig niet zullen doorgaan. Uitzonderingen zijn er voor kleinere eendaagse festivals met minder dan 750 bezoekers zonder vaste zitplaatsen. Die kunnen vanaf 14 augustus doorgaan, mits onder strikte voorwaarden. De festivals moeten plaatsvinden in de buitenlucht of in een tent die aan vier zijden is geopend. Bezoekers moeten middels een groen vinkje in de CoronaCheck-app aantonen minder dan 24 uur geleden negatief te zijn getest, zich te hebben laten vaccineren of de afgelopen zes maanden hersteld te zijn van een coronabesmetting.

Toekomstvisie

Voor diverse organisatoren van festivals was het kabinetsbesluit aanleiding om hun evenement te annuleren, waaronder Festifest, Spoorpark, Hullabaloo en Paradigm. Anderen – zoals Dance Valley en Dynamo Metalfest – kondigden een later tijdstip aan, nog dit jaar of in 2022. Voor grotere festivals is een maximum van 750 bezoekers niet rendabel. Bovendien is het nog onduidelijk of festivals na 1 september alsnog kunnen doorgaan en onder welke voorwaarden dat zal gebeuren. Waar andere evenementen zoals voetbalwedstrijden met 25.000 toeschouwers in de stadions wel doorgang vinden, wordt het geduld van de festivalorganisatoren verder op de proef gesteld. Het festivalseizoen is nog niet voorbij, maar de tijd begint te dringen.

Indien er groen licht komt, zullen in korte tijd voldoende gekwalificeerde beveiligers beschikbaar moeten zijn. Die moeten worden getraind en gebrieft en een screening door de politie ondergaan. Ook moet de politie toestemming verlenen voor de inzet van beveiligers op ieder evenement en moeten de beveiligers kunnen omgaan met technologie voor het controleren van QR-codes in de CoronaCheck-app. “De beveiligingsbranche is in hoge mate servicegericht. Als bij evenementen QR-codes moeten worden gescand, dan doen wij dat”, zegt Ard van der Steur, voorzitter van de Nederlandse Veiligheidsbranche. “De evenementenbeveiligers staan klaar om veilige festivals weer mogelijk te maken. De proeven met het Fieldlab Evenementen hebben aangetoond dat dat ook kan. Maar zonder tijdige zekerheid is een goede voorbereiding onmogelijk. De branche heeft in de eerste plaats behoefte aan duidelijkheid en een toekomstvisie met perspectief. Het kabinet moet heldere keuzes maken, duidelijk zijn over de voorwaarden en daar vervolgens aan vasthouden.”

Jojobeleid

De brancheorganisatie uitte de afgelopen weken forse kritiek op het ‘jojobeleid’ van het kabinet ten aanzien van horeca en evenementen. In korte tijd veranderde de situatie van ‘alle deuren open’ naar uitsluitend kleine festivals onder strikte voorwaarden. Van der Steur: “Het sterk wisselende beleid maakt het leveren van voldoende gekwalificeerde beveiligers steeds lastiger. De voortdurende onduidelijkheid over de toekomst leidt ertoe dat medewerkers de branche verlaten of dat van plan zijn. Het aantal beveiligers in Nederland neemt overigens al enkele jaren af. In 2019 hebben we gewaarschuwd voor de gevolgen die dit zou kunnen hebben voor grote evenementen die gepland waren in de zomer van 2020, zoals het EK voetbal en SAIL Amsterdam.”

De werkgelegenheid in de beveiligingsbranche is de afgelopen vijftien jaar niet zo laag geweest en is zelfs lager dan in de economische crisis van 2012/2013. Uit de branchescan 2020 van de Nederlandse Veiligheidsbranche blijkt dat het aantal beveiligers vorig jaar verder is afgenomen met 9 procent van 28.075 naar 25.855. Beveiligingsbedrijven doen steeds vaker een beroep op tijdelijk personeel. Het aandeel zzp’ers groeide van 12 procent in 2019 naar 37 procent in 2020. Het ziekteverzuim liep in 2020 op van 6,2 procent in 2019 naar 7,8 procent in 2020. Van der Steur: “Het is nog de vraag of medewerkers die tijdelijk in een andere sector zijn gaan werken bereid zijn tot een terugkeer naar de beveiligingsbranche. De druk op werving en selectie van gekwalificeerde beveiligers is hoog. Juist daarom is duidelijkheid voor de branche zo belangrijk.”

Herstel

Het kabinet heeft compensatie aangekondigd voor evenementen die niet kunnen plaatsvinden vanwege coronamaatregelen. Festivals die niet doorgaan, kunnen gebruik maken van het corona-garantiefonds. De maximale subsidie in het kader van de garantieregeling evenementen is verhoogd van 80 naar 100 procent en de termijn waarbinnen organisatoren zich voor de regeling kunnen aanmelden is verlengd. Het kabinet wil ook toeleveranciers van organisatoren van evenementen schadeloos stellen. Toch kan het voorkomen dat de kosten van de voorbereiding van een evenement waaronder beveiliging soms niet vallen onder de garantieregeling. Voor dergelijke gevallen wordt een gerichte aanpak uitgewerkt.

Volgens de jaarlijkse branchescan, die in mei werd gepubliceerd, is de omzet van de gehele beveiligingsbranche in 2020 gedaald met 12 procent, van 1,5 miljard euro in 2019 naar 1,3 miljard euro in 2020. De evenementen- en horecabeveiliging werd het hardst geraakt, maar ook in de luchtvaartbeveiliging, winkelbeveiliging en mobiele surveillance ging omzet verloren. De verwachtingen voor 2021 zijn wisselend. Bedrijven die werken in evenementen- en horecabeveiliging verwachten een aantrekkende markt, maar van alle bedrijven verwacht ruim de helft ook over 2021 een verdere omzetdaling. Een kwart gaf aan te verwachten dit jaar een hogere omzet te realiseren dan in 2020. Het herstel van de crisis lijkt daarmee nog geruime tijd in beslag te zullen nemen. Van der Steur: “Financieel gezonde bedrijven zoals gespecialiseerde evenementenbeveiligingsbedrijven zijn volledig tot stilstand gebracht. Voor die bedrijven is tegemoetkoming in personeelslasten niet voldoende. De overheid kan ook op andere manieren helpen. Afgelopen jaar hebben bijvoorbeeld evenementenbeveiligers bijgedragen aan controle op naleving van coronamaatregelen in de publieke ruimte. Die inmiddels beëindigde regeling zou opnieuw kunnen worden ingesteld.”

Arbeidsvoorwaarden

De voorzitter van de Nederlandse Veiligheidsbranche is tevreden over de uitspraak van de Rechtbank Midden Nederland, waardoor de cao Particuliere Beveiliging nu geldt voor de hele branche. De cao die was gesloten door de Nederlandse Veiligheidsbranche en de vakbonden FNV en CNV, was algemeen verbindend verklaard. De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid besloot echter dispensatie te verlenen aan leden van brancheorganisatie VBe NL voor toepassing van de cao Veiligheidsdomein. Volgens de rechter was niet voldoende gemotiveerd waarom deze dispensatie was verleend. De cao Particuliere Beveiliging liep begin mei af. De nieuwe cao is eveneens voorgelegd aan de minister om algemeen verbindend te worden verklaard; VBe NL en vakbond De Unie hebben wederom een dispensatieverzoek ingediend. Van der Steur: “Concurrentie dient plaats te vinden op kwaliteit, eventueel op prijs, maar nooit op arbeidsvoorwaarden. Door de uitspraak van de rechter komt een eind aan de concurrentie op arbeidsvoorwaarden en verwarring voor opdrachtgevers doordat er twee cao’s naast elkaar bestaan in de branche.”

Mensenwerk

Nu het aantal beveiligers al enkele jaren daalt, neemt de rol voor beveiligingstechnologie toe. Volgens Van der Steur spelen de beveiligingsopleidingen daar op in met de recente vernieuwing van het kwalificatiedossier Beveiliger 2 en Beveiliger 3. Ontwikkelingen als kunstmatige intelligentie en slimme software kunnen steeds meer menselijke handelingen overnemen. Dat heeft invloed op de inhoud van het werk, de vereiste kennis en vaardigheden van beveiligers die service, hulp en gastvrijheid moeten kunnen bieden. “Technische oplossingen ondersteunen beveiligers steeds vaker tijdens hun werkzaamheden. Denk aan het inzetten van drones met thermische camera’s voor het detecteren van indringers op terreinen. Maar de techniek zal de mens niet vervangen. Beveiliging blijft mensenwerk.”

BEVEILIGING editie juli-augustus 2021